Από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 είχα ξεκινήσει συστηματικά να καταγράφω την άυλη λαϊκή πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδος. Οι καταγραφές αυτές δεν σταμάτησαν ποτέ γιατί εκτός από τον Ελλαδικό χώρο με ενδιαφέρει και συνεχίζουν πάντα να με ενδιαφέρουν και άλλες χώρες. Στην δεκαετία του 1990 σε αυτές τις οπτικοαουστικές καταγραφές είχα κάνει μια σειρά από αφιερώματα στα Πιέρια.
Για μένα ήταν χρέος μου να ασχοληθώ τότε με αυτόν τον ιστορικό και ξεχασμένο τόπο, γιατί είναι ένα ανεκτίμητο κεφάλαιο τόσο για την πολιτιστική μας κληρονομιά όσο και για τον τομέα της τουριστικής ανάπτυξης της Ελλάδος. Αποσπάσματα από αυτή την μεγάλη έρευνα και την σειρά των οπτικοαουστικών καταγραφών, σαν Χριστουγεννιάτικο δώρο τα αφιερώνω στους ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΣ ΠΟΔΗΛΑΤΕΣ ΠΙΕΡΙΑΣ που και αυτοί με τον δικό τους τρόπο αγωνίζονται για την ανάδειξη της τοπικής τους κληρονομιάς. Παράλληλα το καλοκαίρι θα τους παραδώσω μια ολοκληρωμένη έρευνα που έχω κάνει για τον τόπο τους και σε επίπεδο τουριστικού ενδιαφέροντος. Θέλω να τους ευχαριστήσω γιατί είναι πάντα σε επικοινωνία μαζί μου και ήμαστε πολύ καλοί φίλοι.
Για μένα ήταν χρέος μου να ασχοληθώ τότε με αυτόν τον ιστορικό και ξεχασμένο τόπο, γιατί είναι ένα ανεκτίμητο κεφάλαιο τόσο για την πολιτιστική μας κληρονομιά όσο και για τον τομέα της τουριστικής ανάπτυξης της Ελλάδος. Αποσπάσματα από αυτή την μεγάλη έρευνα και την σειρά των οπτικοαουστικών καταγραφών, σαν Χριστουγεννιάτικο δώρο τα αφιερώνω στους ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΣ ΠΟΔΗΛΑΤΕΣ ΠΙΕΡΙΑΣ που και αυτοί με τον δικό τους τρόπο αγωνίζονται για την ανάδειξη της τοπικής τους κληρονομιάς. Παράλληλα το καλοκαίρι θα τους παραδώσω μια ολοκληρωμένη έρευνα που έχω κάνει για τον τόπο τους και σε επίπεδο τουριστικού ενδιαφέροντος. Θέλω να τους ευχαριστήσω γιατί είναι πάντα σε επικοινωνία μαζί μου και ήμαστε πολύ καλοί φίλοι.
ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑ ΠΙΕΡΙΑ ΄΄ ΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ ΄΄
Με αυτή την ήθελα να τιμήσω όλους αυτούς τους φίλους και συνεργάτες που μας βοήθησαν και μας παρότρυναν να ξεχειμωνιάσουμε στα Πιέρια, ερευνώντας και καταγράφοντας την ιστορική αυτή περιοχή που κατέχει ένα μεγάλο μέρος της Ελληνικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Αξίζει όμως να σημειώσουμε μια μαρτυρία που συμβολικά επιβεβαιώνει το πόσο σημαντική αλλά και δύσκολη ήταν αυτή διαδρομή από τα χωριά των πιερίων έως την πόλη Βέροια.
Με αυτή την ήθελα να τιμήσω όλους αυτούς τους φίλους και συνεργάτες που μας βοήθησαν και μας παρότρυναν να ξεχειμωνιάσουμε στα Πιέρια, ερευνώντας και καταγράφοντας την ιστορική αυτή περιοχή που κατέχει ένα μεγάλο μέρος της Ελληνικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Αξίζει όμως να σημειώσουμε μια μαρτυρία που συμβολικά επιβεβαιώνει το πόσο σημαντική αλλά και δύσκολη ήταν αυτή διαδρομή από τα χωριά των πιερίων έως την πόλη Βέροια.
ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑ ΠΙΕΡΙΑ ΄΄ ΑΛΙΑΚΜΟΝΑΣ ΄΄
Για το οδοιπορικό μας στα Πιέρια έχω επιλέξει ορισμένα αντιπροσωπευτικά
αποσπάσματα μέσα από ένα μεγάλο σύνολο οπτικοακουστικών καταγραφών που
πραγματοποιήσα στα μέσα του 1990.
Για εισαγωγή επέλεξα ένα απόσπασμα από μια κουβέντα που είχα τότε με έναν μουσικό
της περιοχής της Ημαθίας.
Η μουσική είναι ένα από τα κλειδιά της μνήμης και οι παλιοί οργανοπαίκτες με
την τέχνη τους είναι αυτοί που πολλές φορές ξεκλείδωναν πάντα τις χαρές, τις
λύπες, αλλά και τις μικρές και μεγάλες ιστορίες των κατοίκων των χωριών.
Η μικρή ιστορία που μας διηγήθηκε ο δικός μας μουσικός, δεν την
παρουσιάζουμε ως ένα κορυφαίο γεγονός, αλλά ως μια ενδεικτική εικόνα για το
πόσο άνετα και όμορφα αισθάνονταν όσοι συμμετείχαν στις καταγραφές μας και με
πόσο φυσικό τρόπο μας εκφράζανε το σκεπτικό τους, έχοντας απέναντί τους
μηχανήματα και τεχνικούς που τους κατέγραφαν.
Οι οπτικοαουστικές καταγραφές ήταν πάντα η τελευταία πράξη της δράσης, γιατί
αφιερώναμε πρώτα πολλές ημέρες στην έρευνα που πραγματοποιούσα κι έτσι γινόμουν
αλλά και γίνομαι πάντα πρώτα από όλα ένα με τους κατοίκους.
Όλοι γνώριζαν και γνωρίζουν πως την ώρα της εργασία μου εκεί στην πόλη τους ή
στο χωριό τους δεν είναι ζορισμένο, στημένο και υποκριτικό, γιατί ήταν και έτσι
θα είναι πάντα για μένα όλα αυθόρμητα και διακατέχονται από μια ατμόσφαιρα
ειλικρίνειας.
Ο μουσικός ήταν μια από τις πιο γνώριμες φυσιογνωμίες της περιοχής, γεμάτος
ζωντάνια και κέφι για πειράγματα, αλλά όταν μιλούσε για την περιοχή διέκρινες
έναν μέγιστο σεβασμό για τον τόπο και τους κατοίκους.
Ο Αλιάκμονας ήταν ένας ποταμός που σέβονταν ιδιαίτερα, γιατί γνώριζε την
δύναμή του και τις παραξενιές του.
Αυτό όμως που τον εντυπωσίαζε ήταν τα μέρη εκείνα που ξεκουράζονταν οι
διαβάτες που επέστρεφαν στα ορεινά χωριά των Πιερίων, από την μεγάλη πόλη της
Βέροιας, αλλά και αυτοί που πήγαιναν προς αυτή.
Στα μέρη εκείνα της συνάντησης λέγονταν πολλά μεταξύ των οδοιπόρων και είναι
αυτές οι τότε πολυσύχναστες από τους ανθρώπους τοποθεσίες, που σήμερα έχουν
κρύψει τα δάση και μαζί τους έκρυψαν πολλές μικρές αλλά και μεγάλες ιστορίες,
που εμείς την περίοδο εκείνη αναζητούσαμε.
Η Μονή του Τ. Προδρόμου είναι ένα απομεινάρι από τα πολλά χαμένα μοναστήρια της περιοχής παράλληλα του Αλιάκμονα.
Η περιοχή είχε σπουδαία γεωπολιτική σημασία για τον άνθρωπο από την αρχαιότητα, γι αυτό και ο κόσμος εκείνος που αγωνίζονταν να θεμελιώσει τις αξίες του χριστιανισμού, επέλεξε αυτό το πέρασμα ως κοιτίδα διάδοσης του θεόπνευστου χριστιανικού ιδεώδους.
Η Μονή του Τ. Προδρόμου για μένα ήταν άλλο ένα σημείο που για να διασταυρώσω πληροφοριακά δεδομένα, σε σχέση βέβαια με τις στρατηγικές που χρησιμοποιούσαν τότε οι πατέρες της εκκλησίας για να ευαισθητοποιήσουν τον κόσμο για τα θρησκευτικά τους ιδεώδη, αλλά και να καθοδηγήσουν τους πιστούς για το πώς να δημιουργούν πνευματικές άμυνες, υπερασπίζοντας τις αξίες που πρέσβευαν.
Στο οπτικοαουστικό απόσπασμα που ακολουθεί δεν καταθέτω τα δικά μου συμπεράσματα αλλά δίνω ένα αρχικό πληροφοριακό υλικό, ώστε να δημιουργηθεί μια τυχαία αφετηρία, ανοίγοντας το κεφάλαιο των χρήσιμων διαδρομών, ώστε οι λάτρες τις έρευνας - σχετικά με τα στοιχεία και δεδομένα τις όποιας θρησκείας - να έχουν άλλη μια πηγή πληροφόρησης που θεωρούμε ότι θα τους είναι χρήσιμη.
ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑ ΠΙΕΡΙΑ ΄΄ ΠΟΛΥΔΕΝΔΡΙ ΜΕΡΟΣ Α ΄΄
Η κάθε σπιθαμή γης στον Ελληνικό χώρο έχει μια μεγάλη αξία και είναι στο
χέρι μας να την αναδεικνύουμε με κάθε τρόπο.
Δυστυχώς η σημερινή οπτικοακουστική αισθητική της προβολής ενός τόπου,
περιορίζεται στην καταγραφή του τοπίου και σε κάποια περιορισμένα πληροφοριακά
στοιχεία με τουριστικό χαρακτήρα.
Κι όμως πίσω από όλα αυτά πάντοτε υπάρχει κρυμμένος ένας μεγάλος θησαυρός
που για να τον ανακαλύψεις και να τον προβάλεις πρέπει να έχεις διαθέσει
αμέτρητες ώρες επιτόπιας έρευνας, ατέλειωτες ώρες συζήτησης με ντόπιους
κατοίκους, με ανθρώπους της έρευνας και
ειδίκευσης πάνω σε αυτά τα θέματα ή εκπαίδευσης, ώστε να στοιχειοθετείς άποψη
για το πώς θα αποδώσεις την θεματολογία ακόμη και αν αυτή έχει τουριστικό ενδιαφέρον.
Η παρατήρηση εντάσσεται στο πλαίσιο της ικανότητας της παραμετροποίησης
δεδομένων, για να αποδόσεις την πραγματική αξία ενός τόπου.
Στο οπτικοαουστικό απόσπασμα που ακολουθεί το τοπίο έχει μια αδιάφορη
σημασία μπροστά στους ανθρώπους που συναντήσαμε.
Η υπέρτατη αξία είναι η θέληση τους για συμμετοχή στην γνώση για τα ιστορικά
και πολιτιστικά δεδομένα του κάθε μέτρου γης τόπου τους.
Η σχέση που ανέπτυσσα πάντα και συνεχίζω να αναπτύσσω με τους συμμετέχοντες
στην έρευνα έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα στον τομέα της ανταλλαγή πληροφοριακών
δεδομένων.
Η εικόνα επιμένει στο πρόσωπο που εκφέρει την άποψή του, καταγράφοντας τις
συσπάσεις του που γεννάν δεκάδες νοητές εικόνες, διεγείροντας την φαντασία μας
ώστε το άκουσμα να αποθηκευτεί στην μνήμη μας ατόφιο, αδιαφορώντας για την θέση
θέας.
Τρις ενδιαφέροντες πολίτες μαζί μας, σε ένα τραπέζι συνοδεία με το τραγούδι
της γυναίκας.
Και το τραγούδι μια ντόπια ιστορία, μια ακόμη αφήγηση και έναυσμα συζήτησης.
ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑ ΠΙΕΡΙΑ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΄΄ ΠΟΛΥΔΕΝΔΡΙ ΜΕΡΟΣ Β ΄
ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑ ΠΙΕΡΙΑ ΄΄ ΣΦΗΚΙΑ ΄΄
Το οδοιπορικό εξελίσσεται σε μια ανθρωποκεντρική καταγραφή στην Σφηκιά.
Ο οικισμός έχει μεγάλο ενδιαφέρον για τον βίο των παραποτάμιων αλλά και ορεσίβιων κατοίκων της περιοχής.
Η στάση ζωής τους ζηλευτή, ως προς την σχέση τους με την αξιοπρέπεια. Η αύρα τους περιέργως σε αγγίζει χαρίζοντάς σου το αίσθημα τις αλλαγής του χρόνου.
Η Σφηκιά ήταν για μένα ένα ταξίδι στο χωροχρόνο, τόσο απλά όσο και ο αφηγηματικός λόγος των ανθρώπων που συναντήσαμε.
Το οπτικοακουστικό απόσπασμα που ακολουθεί αποδίδει μια μεθοδολογία δουλειάς του ερευνητή, που ακόμη και από την μικρή κουζίνα ενός σπιτιού ανατρέχει στα αγαπημένα εκείνα μέρη του μουσικού μας, εκεί που ξεκουράζονταν οι διαβάτες όταν επέστρεφαν στα ορεινά χωριά των Πιερίων από την μεγάλη πόλη της Βέροιας, αλλά και αυτοί που πήγαιναν προς αυτή.
Να λοιπόν κάποιοι από αυτούς, να δυο απλοί λόγοι που κατηφόριζαν προς την μεγάλη πόλη, άλλοι για να πάρουν δώρα στους νεόνυμφους, άλλοι για να γυρίσουν στα μαθήματά τους, κι όλα αυτά σε μια διαδρομή γεμάτη από απομεινάρια παλιών οχυρών, οικισμών, μοναστηριών, μύθων, θρύλων, γεγονότων.
Δεκάδες τα θέματα για συλλογή στοιχείων.
Άραγε αυτά τα στοιχεία μας είναι πια χρήσιμα ;
Το οδοιπορικό εξελίσσεται σε μια ανθρωποκεντρική καταγραφή στην Σφηκιά.
Ο οικισμός έχει μεγάλο ενδιαφέρον για τον βίο των παραποτάμιων αλλά και ορεσίβιων κατοίκων της περιοχής.
Η στάση ζωής τους ζηλευτή, ως προς την σχέση τους με την αξιοπρέπεια. Η αύρα τους περιέργως σε αγγίζει χαρίζοντάς σου το αίσθημα τις αλλαγής του χρόνου.
Η Σφηκιά ήταν για μένα ένα ταξίδι στο χωροχρόνο, τόσο απλά όσο και ο αφηγηματικός λόγος των ανθρώπων που συναντήσαμε.
Το οπτικοακουστικό απόσπασμα που ακολουθεί αποδίδει μια μεθοδολογία δουλειάς του ερευνητή, που ακόμη και από την μικρή κουζίνα ενός σπιτιού ανατρέχει στα αγαπημένα εκείνα μέρη του μουσικού μας, εκεί που ξεκουράζονταν οι διαβάτες όταν επέστρεφαν στα ορεινά χωριά των Πιερίων από την μεγάλη πόλη της Βέροιας, αλλά και αυτοί που πήγαιναν προς αυτή.
Να λοιπόν κάποιοι από αυτούς, να δυο απλοί λόγοι που κατηφόριζαν προς την μεγάλη πόλη, άλλοι για να πάρουν δώρα στους νεόνυμφους, άλλοι για να γυρίσουν στα μαθήματά τους, κι όλα αυτά σε μια διαδρομή γεμάτη από απομεινάρια παλιών οχυρών, οικισμών, μοναστηριών, μύθων, θρύλων, γεγονότων.
Δεκάδες τα θέματα για συλλογή στοιχείων.
Άραγε αυτά τα στοιχεία μας είναι πια χρήσιμα ;
ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑ ΠΙΕΡΙΑ ΄΄ ΡΙΖΩΜΑΤΑ ΄΄
Στα Ριζώματα δίνεται μια αρχική απάντηση στο ερώτημα αν τα θετικά στοιχεία
του βίου των προγόνων μας μπορούν να έχουν αντίκρισμα σε μια πιο ποιοτική ζωή.
Η καθημερινότητα στις μικρές κοινωνίες του τότε -- όπως έχουμε μάθει να λέμε
για τα χωριά μας -- απέχει πολύ από τον σημερινό αστικό βίο.
Μια συνήθεια όμως χαμένη στον μοντερνισμό, μπορεί να μας κοστίζει όταν
έχουμε κερδίσει τις ευκολίες που μας παρέχουν οι νέες παροχές υπηρεσιών ;
Μήπως στο όνομα των νέων επιτευγμάτων βυθιζόμαστε κάθε μέρα στον
απομονωτισμό και την αποξένωση, που είναι αποτέλεσμα των νέο αστικών απρόσωπων
συνηθειών, μιας πολυσυλλεκτικής κοινωνίας ανθρώπων με διαφορετικές συνήθειες;
Σημείο κοινής σημερινής δράσης οι ανάγκες της πόλης που καθορίζουν τον βίο,
σε δημιουργικό, ελεύθερο, δύσκολο, σκληρό ίσως και απάνθρωπο πολλές φορές.
Ως αντάλλαγμα στις σημερινές ευκολίες, σου χαρίζεται η σύγχρονη ασθένεια
μιας πλασματικής ευημερίας του τάγματος του καταναλωτή, που η συνοχή του
εξαρτάτε από την αυτοσυντήρηση, τον αγώνα για πλουτισμό και για
αναγνωρισιμότητα.
Το οπτικοαουστικό απόσπασμα που ακολουθεί ουσιαστικά φρενάρει σε ένα σημείο,
στην αξία της κοινωνικής αλληλεγγύης από συνήθειο.
Η καταγραφή -- μαρτυρία - ενός πετρά για την συνοχή και αλληλεγγύη στο
χωριό, ίσως φανεί κάποτε χρήσιμη σε έναν νέο μελλοντικό βίο του ανθρώπου, που
από ανάγκη ίσως, ανατρέξει στο αρχειακό υλικό για να το χρησιμοποιήσει ως
χρήσιμο οδηγό ανασυγκρότησης των μικρών κοινωνιών, που ίσως μελλοντικά να
αποτελέσουν την νέα κιβωτό επιβίωσης του ανθρώπινου είδους.
ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑ ΠΙΕΡΙΑ ΄΄ ΕΝΘΕΤΟ ΡΙΖΩΜΑΤΑ ΑΠΟΣΤΑΚΤΗΡΙΟ ΄΄
Το ένθετο οπτικοακουστικό απόσπασμα από το αποστακτήριο το παρουσιάζω για να αποδώσω μια από τις πηγές παραγωγής σαρκασμού τις καθημερινότητας.
Ανάμεσά μας υπάρχουν συνάνθρωποί που έχουν το χάρισμα να θεραπεύουν τον ψυχισμό μας, υπενθυμίζοντας μας πως η συντροφικότητα απαιτεί την αποβολή της σοβαροφάνειας.
Η λαϊκή σοφία στον ελλαδικό χώρο έχει εκείνες τις αντιστάσεις που μπορεί να αποβάλει κάθε υποκριτικό και ψεύτικο.
Και αν μια θεατρική παράσταση προέρχεται από ένα σύγγραμμα ενός θεατρικού συγγραφέα που οι ηθοποιοί το αποδίδουν μετά από εξάσκηση, τότε τι να πει κανείς γι αυτούς τους χαρισματικούς ανθρώπους, που παρόλα τα μεγάλα προβλήματά τους αυθόρμητα, έχουν την ικανότητα να δημιουργούν κλίμα αποβολής κάθε επίπονου σκεπτικού, χαρίζοντας γέλιο στους γύρο τους, κάνοντάς τους για μερικές ώρες να νιώθουν ευθυμία.
Αυτοί οι σπάνιοι χαρισματικοί άνθρωποι αποτελούν μέρος των μικρών κοινοτήτων που ειδικά στην Ελλάδα τους συναντάς σχεδόν σε όλα τα μέρη και αποτελούν κομμάτι μιας ιδιάζουσας παράδοσης.
Είναι άραγε ένας ρόλος που από ανάγκη πρέπει να υφίσταται σε κάθε μικρή κοινωνία για να ισορροπούν τα συναισθήματα ;
Η διακωμώδηση χαρακτήρων και καταστάσεων είναι η άλλη όψη του νομίσματος της δικής μας καθημερινότητας, πως άραγε θα ήταν η ποιότητα της ζωή μας, δίχως αυτή την όψη και δίχως αυτούς τους ανθρώπους ;
Το ένθετο οπτικοακουστικό απόσπασμα από το αποστακτήριο το παρουσιάζω για να αποδώσω μια από τις πηγές παραγωγής σαρκασμού τις καθημερινότητας.
Ανάμεσά μας υπάρχουν συνάνθρωποί που έχουν το χάρισμα να θεραπεύουν τον ψυχισμό μας, υπενθυμίζοντας μας πως η συντροφικότητα απαιτεί την αποβολή της σοβαροφάνειας.
Η λαϊκή σοφία στον ελλαδικό χώρο έχει εκείνες τις αντιστάσεις που μπορεί να αποβάλει κάθε υποκριτικό και ψεύτικο.
Και αν μια θεατρική παράσταση προέρχεται από ένα σύγγραμμα ενός θεατρικού συγγραφέα που οι ηθοποιοί το αποδίδουν μετά από εξάσκηση, τότε τι να πει κανείς γι αυτούς τους χαρισματικούς ανθρώπους, που παρόλα τα μεγάλα προβλήματά τους αυθόρμητα, έχουν την ικανότητα να δημιουργούν κλίμα αποβολής κάθε επίπονου σκεπτικού, χαρίζοντας γέλιο στους γύρο τους, κάνοντάς τους για μερικές ώρες να νιώθουν ευθυμία.
Αυτοί οι σπάνιοι χαρισματικοί άνθρωποι αποτελούν μέρος των μικρών κοινοτήτων που ειδικά στην Ελλάδα τους συναντάς σχεδόν σε όλα τα μέρη και αποτελούν κομμάτι μιας ιδιάζουσας παράδοσης.
Είναι άραγε ένας ρόλος που από ανάγκη πρέπει να υφίσταται σε κάθε μικρή κοινωνία για να ισορροπούν τα συναισθήματα ;
Η διακωμώδηση χαρακτήρων και καταστάσεων είναι η άλλη όψη του νομίσματος της δικής μας καθημερινότητας, πως άραγε θα ήταν η ποιότητα της ζωή μας, δίχως αυτή την όψη και δίχως αυτούς τους ανθρώπους ;
ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑ ΠΙΕΡΙΑ ΄΄ ΔΑΣΚΙΟ ΄΄
Όταν ήμουν στο Δάσκιο είχα την ευκαιρία λόγω του χιονιά, να καταγράψω την ζωή των κατοίκων μέσα στα σπίτια τους.
Οι αμέτρητες ιστορίες για την καθημερινότητά των κατοίκων, τα ιστορικά στοιχεία αλλά και τα πολλά ήθη και έθιμα τους, με είχαν κάνει να νιώθω ότι εκεί είχα σταματήσει τον χρόνο και ζούσα σε μια άλλη εποχή.
Το ίδιο συναίσθημα το είχα και στην Σφηκιά, ήταν λοιπόν φυσικό να ξεχαστω για λίγο και να ασχοληθώ πάλι με θέματα προσφιλή στον εκεί κόσμο, όπως ο αρραβώνας ο γάμος, η σύγκριση της οικογενειακής ζωής του χθες και του σήμερα.
Ένας από τους μεγαλύτερους του χωριού είχε να μου πει την δική του προσωπική ιστορία για όλα αυτά.
Το οπτικοαουστικό απόσπασμα που ακολουθεί αποτελεί μια αληθινή μικρή ιστορία για την σκληρή πλευρά της πατρικής οικογένειας και του αυταρχισμού της παλιάς εποχής.
Ο χορός ως εξιλέωση του αυταρχισμού δυναμικός, κι εγώ μαζί τους συμμετέχω στη χαρά της κατάργησης αυτών των ακραίων συνηθειών, που ήταν κατάλοιπο εποχών σκλαβιάς, λόγω της προσπάθειας διατήρησης της καθαρότητας του γένους τους.
Πολλά ήταν τα ήθη που κατέγραψα και στο Δάσκιο, ειδικότερα για τους κανόνες της οικογένειας άλλων εποχών.
Πολλά και τα έθιμα.
Στην περίπτωση των ηθών διαπίστωσα μια αποστροφή για αυτά από τους κατοίκους, αλλά στις περιπτώσεις των εθίμων διαφαίνονταν μια τάση νοσταλγίας, γιατί εμπεριείχαν στην τέλεσή τους μόνο στιγμές χαράς και διασκέδασης.
Οι κανόνες της ηθικής με την συγκατάθεση των παλαιοτέρων προσαρμόσθηκαν στα νέα δεδομένα και συμμορφώθηκαν με το αίσθημα της λογικής και της ατομικής ελευθερίας.
Αυτό που απέμεινε είναι να διαχωρίζεται η χαρά του εθιμοτυπικού μέρους ενός γεγονότος από τις παλιές συνήθειες που καθόριζαν το ήθος και καταπίεζαν το άτομο.
Το έθιμο προέρχεται έστω και αλλοιωμένο από τις βαθιές ρίζες του πολιτισμού ενός λαού και συμβάλει στην διατήρηση της ταυτότητας μιας κοινότητας κάνοντάς την πιο συμπαγή και λειτουργική.
Τον διαχωρισμό αυτόν τον αναφέρω γιατί στην έρευνα μου τότε άνοιγα ένα νέο κεφάλαιο της σχέσης μεταξύ ηθών και εθίμων.
Όταν ήμουν στο Δάσκιο είχα την ευκαιρία λόγω του χιονιά, να καταγράψω την ζωή των κατοίκων μέσα στα σπίτια τους.
Οι αμέτρητες ιστορίες για την καθημερινότητά των κατοίκων, τα ιστορικά στοιχεία αλλά και τα πολλά ήθη και έθιμα τους, με είχαν κάνει να νιώθω ότι εκεί είχα σταματήσει τον χρόνο και ζούσα σε μια άλλη εποχή.
Το ίδιο συναίσθημα το είχα και στην Σφηκιά, ήταν λοιπόν φυσικό να ξεχαστω για λίγο και να ασχοληθώ πάλι με θέματα προσφιλή στον εκεί κόσμο, όπως ο αρραβώνας ο γάμος, η σύγκριση της οικογενειακής ζωής του χθες και του σήμερα.
Ένας από τους μεγαλύτερους του χωριού είχε να μου πει την δική του προσωπική ιστορία για όλα αυτά.
Το οπτικοαουστικό απόσπασμα που ακολουθεί αποτελεί μια αληθινή μικρή ιστορία για την σκληρή πλευρά της πατρικής οικογένειας και του αυταρχισμού της παλιάς εποχής.
Ο χορός ως εξιλέωση του αυταρχισμού δυναμικός, κι εγώ μαζί τους συμμετέχω στη χαρά της κατάργησης αυτών των ακραίων συνηθειών, που ήταν κατάλοιπο εποχών σκλαβιάς, λόγω της προσπάθειας διατήρησης της καθαρότητας του γένους τους.
Πολλά ήταν τα ήθη που κατέγραψα και στο Δάσκιο, ειδικότερα για τους κανόνες της οικογένειας άλλων εποχών.
Πολλά και τα έθιμα.
Στην περίπτωση των ηθών διαπίστωσα μια αποστροφή για αυτά από τους κατοίκους, αλλά στις περιπτώσεις των εθίμων διαφαίνονταν μια τάση νοσταλγίας, γιατί εμπεριείχαν στην τέλεσή τους μόνο στιγμές χαράς και διασκέδασης.
Οι κανόνες της ηθικής με την συγκατάθεση των παλαιοτέρων προσαρμόσθηκαν στα νέα δεδομένα και συμμορφώθηκαν με το αίσθημα της λογικής και της ατομικής ελευθερίας.
Αυτό που απέμεινε είναι να διαχωρίζεται η χαρά του εθιμοτυπικού μέρους ενός γεγονότος από τις παλιές συνήθειες που καθόριζαν το ήθος και καταπίεζαν το άτομο.
Το έθιμο προέρχεται έστω και αλλοιωμένο από τις βαθιές ρίζες του πολιτισμού ενός λαού και συμβάλει στην διατήρηση της ταυτότητας μιας κοινότητας κάνοντάς την πιο συμπαγή και λειτουργική.
Τον διαχωρισμό αυτόν τον αναφέρω γιατί στην έρευνα μου τότε άνοιγα ένα νέο κεφάλαιο της σχέσης μεταξύ ηθών και εθίμων.
ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑ ΠΙΕΡΙΑ ΄΄ ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΄΄ Α΄ ΜΕΡΟΣ
Περνώντας στην άλλη πλευρά των πιερίων σας προβάλω δύο οπτικοακουστικά αποσπάσματα από την αναξιοποίητη πολιτιστική μας κληρονομιά στην περιοχή.
Τα δύο πρώτα οπτικοακουστικά αποσπάσματα προλογίζουν την συνέχεια.
Περνώντας στην άλλη πλευρά των πιερίων σας προβάλω δύο οπτικοακουστικά αποσπάσματα από την αναξιοποίητη πολιτιστική μας κληρονομιά στην περιοχή.
Τα δύο πρώτα οπτικοακουστικά αποσπάσματα προλογίζουν την συνέχεια.
ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑ ΠΙΕΡΙΑ ΄΄ ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΕΡΟΣ Β΄΄
ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑ ΠΙΕΡΙΑ ΄΄ ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΕΡΟΣ Γ ΄΄
Τα δύο οπτικοακουστικά αποσπάσματα που θα παρακολουθήσετε αποτελούν μια ακόμη φωνή διαμαρτυρίας για την κενότητα που υπάρχει εδώ και πολλά χρόνια από τα κέντρα αποφάσεων, ως προς την αξιολόγηση των τρόπων αξιοποίησης των πολιτιστικών και περιβαλλοντικών προτερημάτων που έχουν τα πιέρια, ώστε η περιοχή να αποτελέσει πανευρωπαϊκό τόπο αναφοράς και προορισμού για εκπαιδευτικούς αλλά και τουριστικούς λόγους.
Τα δύο οπτικοακουστικά αποσπάσματα που θα παρακολουθήσετε αποτελούν μια ακόμη φωνή διαμαρτυρίας για την κενότητα που υπάρχει εδώ και πολλά χρόνια από τα κέντρα αποφάσεων, ως προς την αξιολόγηση των τρόπων αξιοποίησης των πολιτιστικών και περιβαλλοντικών προτερημάτων που έχουν τα πιέρια, ώστε η περιοχή να αποτελέσει πανευρωπαϊκό τόπο αναφοράς και προορισμού για εκπαιδευτικούς αλλά και τουριστικούς λόγους.
ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑ ΠΙΕΡΙΑ ΄΄ ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΕΡΟΣ Δ ΄΄
Μετά το αφιέρωμα που θα παρακολουθήσετε οι αρχές
ευαισθητοποιήθηκαν και ενέταξαν τον αρχαιολογικό χώρο σε πρόγραμμα για
την προστασία και ανάδειξή του.
ΣΤΑ ΠΙΕΡΙΑ ΜΕ ΘΡΥΛΟΥΣ ΚΑΙ ΞΩΤΙΚΑ
ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑ ΠΙΕΡΙΑ ΄΄ ΣΤΗΝ ΑΥΛΗ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΟ ΦΩΣ ΤΟΥ ΦΕΓΓΑΡΙΟΥ ΄΄
Με αυτό το ένθετο των οπτικοακουστικών αποσπασμάτων από το αρχείο μου θέλω να κλείσω προσωρινά το οδοιπορικό μου στα Πιέρια κάπου εκεί στην στο 1990 με τον πιο ευχάριστο τρόπο.
Επίλογος
Θα ήθελα να διευκρινίσω ότι αυτό που πάντα ήθελα, είναι στα ταξίδια μου με το ποδήλατό μου σε άλλα μέρη του κόσμου, να σημειώνω καταγράφοντας και παράλληλα δεδομένα που ως παραδείγματα να δώσουν ότι ωφέλιμο επιπρόσθετο θα μπορούσε να βοηθήσει στην καλύτερη αξιοποίηση του κάθε τόπου.
Το οπτικοαουστικό αρχείο αποτελείται από αμέτρητες ώρες καταγραφών και αφορά όλη την Ελλάδα.
Στόχος μου είναι να ευαισθητοποιήσω ένα μεγάλο κοινό σε όλο τον κόσμο που να αγαπήσει την πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδος.
ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΒΕΡΡΟΙΩΤΗΣ ( ΠΟΔΗΛΑΤΗΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ )
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.